لبنان از كشورهای عربی است كه سالها تحت تأثير فرهنگ فرانسوی قرار داشته و خود را وابسته به فرهنگ عربی نمی شناسد. ولی به خوبی به ياد دارم وقتی دختر سوم من در لبنان متولد شد و همسرم را از بيمارستان به منزل منتقل می كرديم، نگهبان ساختمان به آرامی از راننده پرسيد كه بچه چيست؟ او هم گفت دختر است بی آنكه تبريكی بگويد پيش من آمد و برای تسلی گفت: ناراحت نباش، خدا بزرگ است. سخت منقلب شده بودم ولی فرهنگ عربی بود.

شايد بزرگ ترين هنر اسلام نيز همين بود كه در 1400 سال پيش در جامعه ای كه دختران را پس از تولد به گور می سپردند، حقوق زيادی برای آنان در نظر گرفت. امروز هم فرق خاصی بين فرهنگ ايرانی و عربی در مورد زنان وجود دارد.

يكی دو سال پيش خاطرات نيكسون، رئيس جمهور اسبق آمريكا را می خواندم. در يكی از تحليل هايش می گويد كه ژاپن با همه پيشرفتش هنوز نيمی از توان خود را به دنيا عرضه كرده است، چون هنوز زنان در ژاپن بصورت جدی در عرصه سازی حضور ندارند.

واقعيت هم همين است كه جوامعی كه زنان در حوزه تصميم سازی پا به پای مردان تأثير گذار و تصميم گير نباشند پيشرفتِ ابتری خواهند داشت.

زنان بايد در اداره كشور سهيم باشند و آنها خود بايد حق خود را تثبيت كنند كه مولا علی فرمود حق گرفتنی است. نشاط جامعه زنان در سراسر دنيا و نيز تا حدودی در كشورهايی مثل كشور ما نويد بخش آيندۀ بهتری برای بشريت است. متأسفانه فرهنگ مسلط مردانه در جهان طی اين مسير را برای زنان دشوار كرده است.

تغيير درصد قبولی های دانشگاه در اين چند ساله اخير در ايران به نفع جامعه زنان و حضور فرهنگی و سياسی و اجتماعی نسبی آنان نشانه به بار نشستن تلاش بی وقفه آنان است.

اگرچه من همواره با كسانی كه در همه حوزه ها زنان را جدا می كنند و برای آنان فعاليتهای اختصاصی قائلند مخالفم و خود همين شيوه را اثبات تفاوت بين زن و مرد می دانم و معتقدم بايد به جای تكيه بر جنسيت به كار و انديشه انسان –چه زن و چه مرد- تأكيد داشت ولی شايد اين استدلال آنها هم كه معتقدند در شرايط نابرابر بايد مسأله زنان به عنوان يك پروژه مستقل دنبال شود نيز دور از حقيقت نباشد.

حل مشكلات حقوقی، نگاه فقهی متناسب با شرايط زمان و مكان، ايجاد فرصتهای برابر اجتماعی و سياسی برای زنان ضرورتهای پر اولويتی است كه تمام تلاشگران در عرصه مسائل زنان بايد در كشورهايی مثل كشور ما به آن توجه نمايند.

دفاع از جامعه زنان بايد منطقی باشد. ياد طنزی افتادم كه يكبار كسی می خواست از موضع دينی از زنان دفاع نمايد، گفته بود حضرت مريم با اينكه زنی بيش نبوده، خداوند نام وی را در قرآن آورده است.

اگر اين نوع دفاعهای ابلهانه بنام دين صورت نمی گرفت، اين همه اتهام تاريخی به اسلام وارد نمی شد.