|
چند
روز پيش سالگرد تاسيس راديو ايران
بود. امسال چون در هيچ جايی
مطلبی جدی در اين باره نديدم،
مطلبی را كه يكی دو سال پيش به
درخواست يكی از دوستان در همينجا
نوشتم، بازيافت! می كنم:
به
روايت روزنامه ی اطلاعات مورخ
سوم و پنجم ارديبهشت ماه 1319، راديو
ايران درست در ساعت هفت بعد از ظهر
روز چهارشنبه چهارم ارديبهشت ماه
1319 افتتاح شد. بدنيال آغاز فعاليت
ايستگاهای مختلف راديويی در
سرتاسر جهان و ورود گيرنده راديو به
ايران، دولت ايران از حدود سال 1313
به فكر تاسيس يك ايستگاه راديويی
افتاد. هرچند كه هنوز اهميت
اجتماعی، سياسی و فرهنگی
راديو برای مقامات وقت ناشناخته
بود. راديو ايران از همان نخستين
ساعت فعاليت خود به زبانهای
فارسی، عربی، فرانسوی،
انگليسی و آلمانی خبر پخش
می كرد. بقيه برنامه با موسيقی
ايرانی و غربی پر می شد.
راديو در آغاز تنها يك فرستنده دو
كيلوواتی برای موج متوسط و يك
فرستنده ی 14 كيلوواتی برای
موج كوتاه داشت كه تنها بخش بسيار
كوچكی از سرزمين
پهناور ايران را پوشش می داد.
از دومين روز تاسيس راديو برنامه ها
در دو بخش ، يكی از يازده و نيم
صبح تا دو بعد از ظهر و ديگری از
پنج و ربع بعد از ظهر تا يازده و نيم
شب برنامه پخش می كرد. از اين روز
مطالبی تحت عنوان گفتار به
مجموعه ی خبر و موسيقی اضافه
شد.
آغاز
جنگ جهانی دوم توسعه راديو را با
مشكل مواجه كرد. حتی برنامه
های معمول آن هم چند باری دچار
قطع و وقفه شد. در واقع توسعه راديو
تازه در سال 1326 با ورود يكی دو
فرستنده موج كوتاه آغاز شد.
استوديو های تازه در محل ميدان
ارك ساخته شد و گرچه رفته رفته
فعاليتهای راديو به اين مركز
منتقل می شد، اما افتتاح رسمی اين محل در
سالگرد تاسيس راديو در سال 1339 انجام
شد. در همين حال فرستنده های
محلی نيز آغاز به كار می كردند.
اولين آنها راديو تبريز بود كه در
سال 1326 به راه افتاد. با اين حال در
سال 1340 تنها 12 شهر ايران فرستنده
ی راديو داشت.
از نظر تشكيلات اداری راديو
ابتدا زير نظر وزارت پست و تلگراف
بود. بعد اداره انتشارات و تبليغات
در نخست وزيری و بعد از آن اداره
تبليغات و انتشارات در وزارت كار
اداره ی امور راديو را عهده دار
شدند. در سال 1326 بار ديگر راديو در
اختيار نخست ويری قرار گرفت. در سال 1332 اداره كل انتشارات و
تبليغات بطور مستقل تاسيس شد و
سرانجام در سال 1342 وزارتخانه تازه
تاسيس اطلاعات سرپرستی راديو را
عهده دار شد.
از تير ماه 1350 بموجب قاون تشكيل
سازمان راديو تلويزيون ملی
ايران،
راديو در اختيار اين سازمان قرار
گرفت.
بعد از
انقلاب سازمان صدا و سيمای
جمهوری اسلامی ايران جايگزين
سازمان راديو تلويزيون ملی
ايران شد.
در سالهايی از دهه های سی و
چهل خورشيدی فرستنده های
ديگری نيز همزمان با راديو ايران
فعاليت داشتند كه راديوی
نيروی هوايی، راديوی
ژاندارمری، راديوی ارتش و
راديو آمريكايی در ايران از آن
جمله اند. فعاليت اين ايستگاهها، جز
آخری كه با تغيير نام تا مدتی
به كارش ادامه داد، در نيمه دوم دهه
چهل به كلی قطع شد.(سايت
فانوس خيال)
(حال، سرگذشت جا افتادن راديو و سپس
تلويزيون را در ايران، مقايسه كنيد
با فراز و فرودهای امنيتي-
حكومتی ا ينترنت در جمهوری
اسلامی كه بسرعت موانع و سنگ
اندازی ها و سرگيجه های
حكومتی را پشت سر می گذارد و
به يقين سريع تر از راديو و
تلويزيون در ايران جا خواهد افتاد و
بازی های امنيتی قاضی
مرتضوی و توصيه های رهبر
فرزانه برای گرفتن گلوی سايت
های سياسی خاتمه خواهد يافت.)
|
