هنر و انديشه

پيك

                         

گل آقا

رفت و نگفت 
 

 


      طرح از هادي حيدري

كيومرث صابری که او را با اسم مستعار "گل آقا" می شناختند براثر يک بيماری خونی در بيمارستان مهر در تهران در گذشت. او اهل فومن بود و بنيانگذار نشريه طنز"گل آقا".

صابری در سال 1321 در يكی از روستاهای صومعه‌سرا متولد شد. در سال 1340 به دانشكده حقوق تهران راه يافت و در سال 1345 همکاری اش را با مجله توفيق با امضای “گردن‌شكسته‌ی فومني  شروع کرد. آن زمان شعر می گفت. چاپ مي‌شد. بعدها و در اوج شهرت طنز خسروشاهانی در مجله خواندنی ها، بعنی در سال‌های 1336 تا 1339 او در مجله اميد ايران به  جمع طنز نويسان آن دوران پيوست.

شايد بتوان گفت شاهکار کيومرث صابری موقعيت شناسی او در دوران رياست جمهوری علی خامنه ای  و مانور ميان اختلافات او و سيد حسين موسوی نخست وزير وقت بود، که البته کفه ترازوی انتقاد  به سمت دولت می چربيد!

طنزنويسی او در دوران رياست جمهوری هاشمی رفسنجانی هم ادامه يافت، اما نه آنچنان که مثل توت تر ببرند. می نوشت اما با ملاحظه و سرانجام چنان با ملاحظه که کم کم به طنز حکومتی دوران ميدان داری "توفيق" تبديل شد. يعنی از همه بگوئيد مگر از شاه و خانواده اش!

 

ترديد نيست که در فضای بسته دوران جنگ و فصل سرد و طولانی سياسی دوران هاشمی رفسنجانی، کيومرث صابری خوش درخشيد، اما با گشايش فضای سياسی پس از خرداد 76 طنز سياسی که سيد ابراهيم نبوی در مطبوعات دوم خردادی باب کرد، فضا را برای کيومرث صابری تنگ کرد. مردم فراتر آن می خواستند که تا آن زمان صابری می نوشت و گل آقا اهل آن ميدان نبود! شايد ابراهيم نبوی شاگردی تيز هوش بود و استاد را پشت سر گذاشت.

طنز بعد از دوم خرداد، طنزی افشاگرانه بود و جامعه تشنه افشاگری. گل آقا نوشت:
" ما با كسی جنگ و دعوا نداريم؛ هر كسی، مقامی، رييسی،‌ مدير كلی، معاونی، وزيری كه مايل نيست درباره‌اش مطالبی بنويسيم، البته كتبا  به ما بنويسد و ما نوشته‌شان را روی چشم مي‌گذاريم؛ منتهای مراتب كار خودمان را مي‌كنيم و شرط كار هم همين است كه هر كس كار خودش را بكند و حالا حالاها ميل به كشك ساييدن هم نداريم؛ زيرا كه آمده‌ايم بمانيم."

در دوران نخست وزير رجايی صابری مشاورت فرهنگی نخست وزير و رييس جمهور شد و در سال 62 از مشاغل سياسی كناره گرفت، چرا که نوانديشی دينی با طنز بيشتر همخوانی داشت تا با ارتجاع مذهبی.

صابری از خود چهار جلد از نوشته های خود زير نام "دو كلمه حرف حساب" را بصورت كتاب باقی گذاشت

اولين شماره هفته‌نامه گل‌آقا( پس از يادداشت های طنزی که در مطبوعات دوران رياست جمهوری علی خامنه ای می نوشت) در 23 دی 69 منتشر و آخرين شماره آن در سيزدهمين سال انتشار در سال 81، پس از آن ديگر منتشر نشد و صابری فومنی بنا به علتی اعلام نكرده، انتشار اين نشريه را متوقف كرد.

يورش به مطبوعات دوم خردادی، پرش "گل آقا" را هم بالاخره گرفت و صابری را هم خانه نشين کرد. بارها گفته بود می خواهد يک روز بالاخره دليل تعطيل و توقيف شدن "گل آقا" را هم بگويد که آنقدر نگفت تا به ديار باقی شتافت.

  
 
                      بازگشت به صفحه اول
Internet
Explorer 5

 

ی