تاراج آثار باستانی پنج‌هزارساله‌ گورستان اسپيدژ ايرانشهر(بلوچستان ايران) همچنان ادامه دارد. آثار باستانی به‌دست آمده، توسط دلالان خريداری شده، از طريق مرز پاكستان از كشور خارج مي‌شود. همچنين آثاری كه به‌وسيله‌ مردم به‌صورت غيرمجاز از حفاري‌ها به‌دست مي‌آيد، با قيمت‌های بسيار نازل، به دلالان فروخته مي‌شود.

يك دانشجويان گروه باستانشناسی دانشگاه سيستان و بلوچستان كه يك سال پيشتر به همراه هيات باستان‌شناسی “بمپور” به اين منطقه سفر كرده بود، ‌گفت:

هنگامی كه به گورستان اسپيدژ رسيديم، دو نفر از قاچاقچيان مشغول حفاری بودند كه با ديدن ما و ماموران همراه، در حالی كه چند گونی بر دوششان بود، از محل گريختند و به روستايی در نزديكی محل رفتند.

وی به ارزش بالای سفال‌هايی كه از طريق حفاري‌های غيرمجاز در منطقه به‌دست آمده است، اشاره كرد و گفت: سفال‌های قرمز و خاكستری منقوش كه با ظرافت بسيار بالايی ساخته شده‌اند، به‌وفور در كنار حفره‌های ايجاد شده وجود داشتند.
اسپيدژ در ايرانشهر يكی از محوطه‌های پيش از تاريخ و مربوط به هزاره‌ سوم است. اين محوطه در سال 1381 شناسايی و اولين مطالعات و پژوهش‌ها درباره‌ آن انجام شد. اسپيدژ مربوط به عصر مفرغ و جزو تمدن‌های جازموريان است. اين منطقه، پل رابط بين‌ تمدن‌های بزرگ هزاره‌ سوم در فلات مركزی ايران به شمار مي‌رود كه نمونه‌ بارز آن، تمدن جيرفت و شهر سوخته است. اين قبرستان به دو دوره‌ پيش از تاريخ تقسيم مي‌شود كه يكی مربوط به عصر برنز ميانی تا ابتدای عصر آهن و ديگری عصر آهن و مربوط به هزاره‌ دوم است.
منطقه‌ باستانی اسپيدژ كه در كنار منابع آب و نخلستانی بزرگ به همين نام قرار دارد، آثار سه دوره‌ پيش از تاريخ، دوران تاريخی و دوران اسلامی را در خود جای داده است. علاوه بر قبرستان‌های باستانی اين منطقه آثاری از يك قلعه و استحكامات وابسته به آن نيز كه به دوران اسلامی مربوط مي‌شود، هنوز برجا مانده است.

اين قلعه به دليل استفاده از سنگ‌های آهكی سفيدرنگ در ساخت، به نام “قلعه سفيد“ يا “دژ سفيد” شهرت دارد.

نتايج كاوش در بقايای تمدن پنجهزارساله‌ بزمان ايرانشهر، تكنولوژی پيشرفته و تمدن غنی ساكنان اين منطقه از بلوچستان را آشكار كرده است.