محمود دولت آبادی سالی ديگر پير شد. متولد 1319 است. راه درازی را آمده تا به اين بلندی درادبيات ايران رسيده است. از شاگردی مغازه تا بازی در تئاتر و سرانجام رُمان، اين سرگذشت بی‌پايان انسان و جهان. زندگی پرماجرای دولت آبادی را مشابه زندگی ماكسيسم گوركی می‌دانند.

سال 1353 ، نمايش‏نامه "در اعماق" اثر "ماكيسم گوركی” را بازی كرد, قرار بود آخرين اجرا در سوسنگرد باشد. پيش از آن كه به سوسنگرد برسد, ساواك به او رسيد. مثل هميشه، برای يك بازجويی كوتاه يكی دو ساعته. و اين بازجوئی كوتاه, دو سال به درازا كشيد.
 نوشتن "كليدر" اينجا متوقف ‏شد و اين يكی از دريغ‏های زندگی "دولت‏آبادی” است، چرا كه معتقد است روان می‌نوشت و سريع.

روستا و شهر عرصه قلم اوست.خود او در اين باره مي‏گويد: "در كار من, از آغاز دو رگه وجود داشت, يكی رگه يا جريانی كه موضوعاتش عمدتاً موضوعاتی روستايی بود و يكی رگه‏ای كه موضوعاتش مربوط مي‏شد به مسائل حول و حوش شهر و شهرنشينی ..... رگه اولی با "لايه‏های بيابانی” آغاز شد و دومی را مي‏شود گفت با "سفر"."
پس از "ته شب"، دولت‏آبادی "ادبار" را به همراه داستان‏های "بند", "پای گلدسته امامزاده", "هجرت سليمان", "سايه‏های خسته" و "بيابانی” را در مجموعه "لايه‏های بيابانی” در سال 1347 منتشر مي‏كند.

"سفر" اولين داستان بلند او بود و پس از آن، " اوسنه بابا سبحان" و بعد "باشيرو". "جای خالی سلوچ "و" كليدر"، "گاواره‏بان" ، "عقيل عقيل" بعدها.

خودش می‌گويد كليدر" كامل‏ترين كاری است كه من تصور مي‏كردم از عهده آن بر می‌آيم. رمانی  در 10 جلد و بالغ بر 3 هزار صفحه كه 15 سال از عمر دولت آبادی صرف آن شد. بيش از شصت شخصيت در اين رمان می‌آيند و می‌روند.