|
داوطلبی
اعضا و هواداران نهضت آزادی
ايران در انتخابات مجلس ششم و هفتم
مباحثی را در جامعه برانگيخت. از
آنجا كه داوطلبی افراد مذكور
مسبوق به سابقه است، نكاتی را در
اين زمينه برای تنوير افكار
عمومی بيان مي‌كند.
بسياری
از اعضای شاخص آن جمعيت در دوره
اول نامزد انتخابات شدند و به مجلس
راه يافتند. در انتخابات دوره
پنجم مجلس نيز بعضی چهره‌های
مشهور آن گروه داوطلب شدند كه
صلاحيت دبير كل و تعدادی از
اعضای آن جمعيت، در هيأت
اجرايی حوزه انتخابيه تهران
متشكل از افراد زير تأييد شد.
آقايان:
1.
جلالی خمينی: امام جمعه خمين و
مسئول جامعه روحانيت مبارز شرق
2.
نيری: از مسئولان قوه قضاييه
3.
رئيسی: رئيس سازمان بازرسی كل
كشور
4.
پورمحمدی: معاون وقت وزير
اطلاعات
5.
حسين انواری: از مسئولان جمعيت
مؤتلفه اسلامی
6.
مقصودی: مسئول ستاد
نماز جمعه تهران و عضو جمعيت
مؤتلفه اسلامی
7.
اشعری: معاون مطبوعاتی وزارت
فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمان
آقای ميرسليم
8. نقره‌كار شيرازی:
قائم مقام وزارت بازرگانی در
زمان آقای آل اسحاق
9 تا 11. مديران كار
آموزش و پرورش و ثبت احوال تهران و
نيز فرمانداری تهران
هيأت مذكور
صلاحيت آقايان:
1.
ابراهيم يزدی (دبير كل نهضت
آزادي)
2.
غلامعباس توسلی (عضو نهضت آزادي)
3.
هاشم صباغيان (عضو شورای
مركزی نهضت آزادي)
4.
عباسعلی بازرگان (عضو نهضت آزادي)
5.
عزت‌الله سحابی (از رهبران
ملی – مذهبي) را تأييد و صلاحيت
آقايان ابوالفضل بازرگان،
عبدالعلی بازرگان، محمد بسته‌نگار،
حسين فريد اعلم، علي‌اكبر معين‌فر
و محمد توسلی را رد كردند.
هيأت نظارت بر انتخابات
استان تهران نيز با عضويت آقايان:
1.
كاظم صديقی
2.
حسين طاهری
3.
نبي‌الله حبيبی: شهردار
اسبق تهران و عضو جمعيت مؤتلفه
اسلامی
4.
فرخ: از اعضای ستاد
نماز جمعه تهران و عضو جمعيت مؤتلفه
اسلامی
5.
تولايی
صلاحيت آقايان:
1.
ابراهيم يزدی
2.
هاشم صباغيان
3.
غلامعباس توسلی
4.
عباسعلی بازرگان
5.
عزت‌الله سحابی
6.
محمد بسته‌نگار (از فعالين ملی
– مذهبي) را تأييد و صلاحيت آقايان:
محمد توسلی،
ابوالفضل
بازرگان، عبدالعلی بازرگان، علي‌اكبر
معين‌فر و حسين فريد اعلم را رد كرد.
هيأت مركزی نظارت بر
انتخابات نيز متشكل از آقايان:
1.
احمد جنتی: دبير شورای نگهبان
2.
غلامرضا رضوانی: عضو شورای
نگهبان و رئيس هيأت مركزی نظارت
3.
عباسی فرد: معاون قوه قضائيه و
عضو سابق حقوقدان شورای نگهبان
4.
احمد عليزاده: عضو حقوقدان شورای
نگهبان
5.
محمدرضا عليزاده: عضو سابق حقوقدان
شورای نگهبان
صلاحيت آقايان:
1-
ابراهيم يزدی
2.
غلامعباس توسلی
3.
عزت‌الله سحابی را تأييد و
صلاحيت سايرين را رد كرد.
شورای
نگهبان نيز در اعلام‌نظر نهايی،
صلاحيت آقايان: ابوالفضل بازرگان و
حسين فريد اعلم از اعضای نهضت
آزادی و آقايان عزت‌الله
سحابی و محمد بسته‌نگار از
فعالان ملی – مذهبی را تأييد
و صلاحيت سايرين را رد كرد.
تأييد
صلاحيت بعضی از اعضای « نهضت
آزادی ايران» در انتخابات
پنجمين دوره مجلس
در
اسفند 1374 و هشت سال پس از نامه امام
از چند جهت قابل توجه است:
1.
طبق بند 3 ماده 30 قانون انتخابات
مجلس، «وابستگان تشكيلاتی به
احزاب و سازمان‌ها و گروه‌هايی
كه غيرقانونی بودن آنها از طرف
مقامات صالحه اعلام شده است»، از
داوطلبی محروم بودند. با وجود
اين صلاحيت داوطلبان سابق‌الذكر
در هر چهار هيأت اجرايی تهران،
هيأت
نظارت استان تهران، هيأت مركزی
نظارت و شورای نگهبان تأييد شد.
2. ستاد انتخابات كشور
و هيأت‌های اجرايی فهرست
اسامی احزاب، سازمان‌ها و گروه‌های
غيرقانونی را از «مقامات صالحه»
استعلام نكردند. همچنين هيأت نظارت
استان تهران و هيأت مركزی نظارت
و نيز شورای نگهبان بدون توجه به
نامه رهبر فقيد انقلاب و نيز بدون
توجه به اينكه كميسيون ماده 10 قانون
فعاليت احزاب با صدور پروانه به نام
نهضت آزادی مخالفت كرده بود،
صلاحيت بعضی اعضای وابسته به
جمعيت مذكور را تأييد كردند.
3. مسئولان وقت وزارت
كشور، صرفاً احزابی را كه
كميسيون ماده 10 با صدور پروانه آنان
مخالفت كرده بود، غيرقانونی
محسوب مي‌كردند، بنابراين گروه‌هايی
كه اساساً درخواست اخذ پروانه
نكرده و در نتيجه با صدور پروانه
فعاليت آنان مخالفت نشده بود،
قانونی محسوب مي‌شدند. به سخن
بهتر كميسيون مزبور «نداشتن پروانه
فعاليت» را دال بر «غيرقانونی
بودن فعاليت» احزاب و گروه‌ها
قلمداد نمي‌كرد، چرا كه در غير آن
صورت مي‌بايست فعاليت همه گروه‌های
بدون پروانه را در انتخابات
غيرقانونی اعلام و صلاحيت
اعضای وابسته به آنها را رد مي‌كرد.
مصوبات هيأت‌های اجرايی و
نظارت نيز چنين برداشتی را تأييد
مي‌كند.
4.
آقای بادامچيان(رهبری
موتلفه)، مشاور وقت رئيس قوه قضاييه
و دبير كميسيون ماده 10
قانون فعاليت احزاب، در خصوص
درخواست صدور پروانه فعاليت
برای نهضت آزادی ايران
صراحتاً (در مصاحبه 14/6/74) گفت: «ما به
آنها گفتيم ... نظام جمهوری
اسلامی سياستش تاكنون نسبت به
اين گروه‌ها همراه با تسامح بوده و
به آنها بزرگوارانه نگريسته است.
موارد تخلف قانونی شما زياد است.
نامه امام كه اظهار نظر مستقيم
ولی امر ولايت مطلقه فقيه است،
در مورد شما خيلی صريح است ... ما
اين حرف‌ها را به نهضت آزادی
گفتيم و تأكيد كرديم كه شما از همين
تسامح و لطف نظام استفاده كنيد و
فعاليت خودتان را بدون درخواست
پروانه انجام دهيد. در طول اين سال‌های
دراز، انواع بيانيه‌ها، اعلاميه‌ها
و خبرنامه‌ها را منتشر كرديد، حالا
چرا مي‌خواهيد و اصرار داريد كه
حتماً ما مجوز شما را مورد بررسی
قرار دهيم.» پس معلوم مي‌شود كه از
نظر كميسيون ماده 10 قانون فعاليت
احزاب، فعاليت نهضت آزادی، «با
وجود موارد تخلف زياد»، منعی
نداشت و آنان به رغم اطلاع از وجود
نامه امام به نهضت آزادی توصيه
مي‌كردند «فعاليت خود را بدون
درخواست پروانه انجام دهيد».
5.
داوطلبان سابق‌الذكر در حالی
تأييد صلاحيت شدند كه علاوه بر
اشتهار غالب آنان به عضويت در نهضت
آزادی ايران در فرم‌های ثبت‌نام
يا پرسش‌نامه اعلام داوطلبی،
اكثراً عضويت و وابستگی خود را
در قبل و بعد از انقلاب و تا زمان
ثبت‌نام به جمعيت مذكور اعلام كرده
بودند.
6.
هيأت اجرايی شهرستان تهران در
صورت جلسه رسيدگی به صلاحيت
داوطلبان به وابستگی داوطلبان
مذكور به نهضت آزادی ايران اشاره
كرده است.
با
توجه به مراتب فوق استناد امروز
محافظه‌كاران به نامه بنيانگذار
جمهوری اسلامی به منظور رد
صلاحيت داوطلبان عضو نهضت آزادی
يا فعالان ملی – مذهبی فاقد
وجاهت است و وظيفه هيأت‌های
اجرايی و نظارت آن است كه همچون
انتخابات مجلس پنجم، از حقوق اين
دسته از داوطلبان حمايت كنند.
|
