ايران  

        www.peiknet.com

   پيك نت

 
صفحه اول پیوندهای پیک بايگانی پيک

12  آذر  1388

infos@peiknet.com

 
 
 

16 آذری متفاوت
گفتگوئی با دکترابراهیم یزدی دبیرکل نهضت آزادی ایران
شکاف در جبهه سبز
تاکتیک ناموفق حاکمیت نظامی

 
 
 
 

حوادثی که طی این چند ماه در ایران اتفاق افتاده است، تاثیرات بسیار متفاوتی در کل بدنه‏ی نظام برجای گذاشته است. شخصیت‏های بسیار نافذ و مؤثر در درون سیستم، با این برخوردها نمی‏توانند موافق باشند و اعلام و ابراز مخالفت کرده‏اند. برخی بیشتر، برخی‏ کم‏تر، بعضی‏ها خصوصی‏تر و برخی دیگر علنی‏تر. آخرین نمونه‏ی این اعتراض نیز استعفای آقای جوادی آملی از امامت نماز جمعه در قم است. این نمی‏تواند مؤثر نباشد. خود آقای هاشمی نیز از آمدن به نماز جمعه امتناع می‏کند و شرایطی را ذکر کرده است که تا کنون هیچکدام از آن‏ها تحقق پیدا نکرده است.

بنابراین به نظر می‏رسد، به رغم این که نیروهایی یا عواملی خردگریز در درون سیستم هستند که می‏خواهند به هر قیمتی شده، به اهداف‏شان برسند، در درون این مجموعه عناصر خردورزی نیز وجود دارند که منافع کل نظام را تشخیص می‏دهند و با ادامه‏ی این روش موافق نیستند.

چنانچه این عناصر بخواهند اوضاع را بهبود ببخشند و ترمیم کنند، باید از جایی شروع کنند که برای بیشترین بخش نیروهای حاکم قابل قبول است؛ طبیعی است که باید از آقای هاشمی رفسنجانی شروع کنند.

ممکن است نیروهای افراطی برای جلوگیری از این خط مسالمت‏آمیز، رضایت بدهند که موقعیت آقای هاشمی را به بهای این که او را از بقیه جدا کنند، ترمیم کنند. اما من تصور نمی‏کنم شرایط و وضعیت به گونه‏ای باشد که در همین‏جا بتوانند مطلب را قطع کنند. بنابراین احتمال موفقیت چنین سیاستی را بسیار ضعیف می‏دانم.

آقای هاشمی نیز بر سر دو راهی سرنوشت‏سازی قرار گرفته است. به نظر من، اگر این تمایل یا نگاه آشتی‏جویانه‏ای، اساسی،عمیق و واقعی باشد و آقای هاشمی هم در همان حد اکتفا کند و دوستانش را تنها بگذارد و رها کند، در نهایت آقای هاشمی از این‏جا مانده، از آن‏جا رانده خواهد شد. من تردید دارم که ایشان به این تن دردهد.

 

- 16 آذر در مقایسه با مراسم روز قدس و ۱۳ آبان چگونه برگزار خواهد شد؟

 

مراسم ۱۶ آذر تفاوتی اساسی با روز قدس و ۱۳ آبان دارد. روز قدس، یک روز ملی است و سال‏های سال است که در این روز تظاهرات بسیار گسترده‏ای در همه‏ی سطوح برپا می‏شود. در آن‏جا جنبش سبز از این فرصت استفاده کرد. در واقع آن‌ها هم در روز قدس حضور پیدا کردند و مطالبات خود را در آن فضا مطرح کردند. در ۱۳ آبان هم همین‏طور بود. اما ۱۶ آذر روز مخصوص دانشجو است و همان‏طور که خود دانشجویان نیز به درستی اعلام کرده‏اند، تظاهرات در داخل دانشگاه‏های کشور برگزار خواهد شد.

در طول ۵۰ سال گذشته رویه این بوده است که در داخل دانشگاه، به یاد دانشجویان شهید دانشگاه در ۱۶ آذر سال ۱۳۳۲ مراسمی برگزار شود. امسال هم همین است. منتهی با این تفاوت که فضا و جو سیاسی سه چهار ماهه‏ی اخیر موجب شده است که تحرک‏های گسترده‏تری در میان دانشجویان مشاهده شود. اما آیا حاکمیت یا مدیران تحمل تظاهراتی محدود در داخل دانشگاه‏ها را خواهند داشت و آیا با آن برخورد خواهند کرد؟ نمی‏توان قضاوت کرد.

امیدوارم که نیروهای انتظامی اشتباهی که در ۱۳ آبان و روز قدس کردند را در این‏جا انجام ندهند و اجازه بدهند مانند همه‏ سال‏ها، ‏مراسم روز دانشجو در دانشگاه‏ها با آرامش برگزار شود.

 

-         سیاست نهضت آزادی ایران در رابطه با آن‏چه در ایران می‏گذرد چیست؟

 

ما هم‏چنان معتقدیم که تنها راه عملیِ، مؤثر و مطمئن، اصلاح‏طلبی است و اصلاح‏طلبی هم خود را تعریف کرده است. تغییرات را قانونمند، تدریجی، در درون نظام جست‏‏جو می‏کند، نه بیرون از نظام. هرنوع شعاری که بخواهد از این فراتر برود یا طرح هر نوع مطالباتی فراتر از این، نقض غرض است. نهضت آزادی نیز از این مطالبات قانونی در چهارچوب خط مشی و استراتژی جنبش سبز حمایت می‏کند.(متن کامل این گفتگو در سایت میزان منتشر شده است)