ايران  

        www.pyknet.net

   پيك نت

 
صفحه اول پیوندهای پیک بايگانی پيک

21 مرداد  ماه  1394

  pyknet@inmano.com

 
 
 

نوزاد زشت، همسوئی زبان

 مطبوعات و زبان حکومت

یادداشت سردبیری 
 
 
 
 

 

در رسانه های داخل کشور، اعم از مطبوعات و صدا و سیما، بر خبرها و گزارش ها، اصطلاحات مرسوم در تبلیغات حکومتی افزوده می شود. حتی در ترجمه مطالبی که از رسانه های مختلف جهان برگرفته شده و دراین رسانه های منتشر می شوند. اصطلاحاتی که به کار بردن آنها در رسانه های داخلی کشور طی 35 سال گذشته ضربه مهلکی بر اعتبار این رسانه ها زده و اعتماد به مندرجات آنها را عملا از مردم گرفته است. بسیاری از این اصطلاحات که خاص سیستم تبلیغات حکومتی در جمهوری اسلامی است، زمانی که در جای جای اخبار و گزارش ها و ترجمه های رسانه های داخل کشور به کار برده می شوند، مردم این رسانه ها را ادامه نماز جمعه ها و نوع مصاحبه های حکومتی می بینند و از باور آنها کاسته می شود. در این خبرها و گزارش ها و ترجمه ها، اغلب اطلاعات درستی هم وجود دارد، اما شیوه اطلاع رسانی رسانه های داخلی که به آن اشاره شد موجب می شود تا همان اطلاعات و اخبار درست را هم مردم باور نکنند و بروند بدنبال رسانه های دیگری که از خارج کشور خبر و گزارش پخش می کنند.

هرگز در این 35 سال بحثی کارشناسانه در این زمینه در مطبوعات و صدا و سیما انجام نشده است. برای نمونه، "رژیم صهیونیستی" یک اصطلاح حکومتی است و به کار بردن آن توسط حکومتی ها بعنوان یک سیاست اشکالی ندارد و یا اگر دارد به خود حکومت و سیستم تبلیغاتی آن مربوط است، اما وقتی خبری برای مثال ازنیویورک تایمز در باره اسرائیل ترجمه و در فلان رسانه داخلی منتشر می شود نمی توان به جای اسرائیل اصطلاح "رزِیم صهیونیستی" را به کار برد، زیرا نیویورک تایمز که نمی نویسد "رژیم صهیونیستی". این صرفا یک نمونه است. نمونه ای که برای مردم بسیار آشناست، والا در جای جای ستون مطبوعات داخل کشور می توان جای پای سیاست تبلیغاتی حکومت را در خبرها و گزارش ها و حتی سئوالات خبرنگاران از مصاحبه شوندگان یافت.

در ترجمه ها که نمونه آن را در گفتگو با "یرواند آبراهامیان" می خوانید، مقدمه ای که روزنامه شرق بر این مصاحبه نوشته و یا سئوالاتی که طرح شده و پاسخ های آبراهامیان داده، شما با همین شیوه تحریف جملات در جهت همسوئی با سیاست تبلیغاتی حکومت را می بینید. بگذریم که روزنامه شرق حتی نمی نویسد این مصاحبه را از کجا گرفته و منتشر کرده و اگر خود این روزنامه چنین مصاحبه ای را انجام داده چرا آن را اعلام نکرده است. این صرفا یک نمونه است از میان صدها نمونه. به همین دلیل، هرگاه که متن ترجمه و یا گزارش و یا حتی خبری را می خواهیم به نقل از رسانه های داخل کشور منتشر کنیم ابتدا باید آن را از سیاست حکومتی پالایش کنیم و تبدیل سازیم به گزارش و ترجمه ای مستقل. نمونه دیگری را از همین مصاحبه بیآوریم. آبراهامیان در ارتباط با روند مناسبات جمهوری اسلامی با امریکا، در باره دوره های ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی از دوره هاشمی رفسنجانی و خاتمی و احمدی نژاد نام می برد، اما روزنامه شرق مطابق دستور حکومتی اسم خاتمی را حذف می کند و اصطلاح "دوران اصلاحات" را به کار می برد. شک نیست که شرق زیر فشار حکومت برای نبردن نام خاتمی دست به دامن این اصطلاح شده، اما خواننده ای که مصاحبه را می خواند اگر چنین حضور ذهنی را نداشته باشد، مصاحبه شونده، یعنی آبراهامیان را بر صندلی سانسوروهمیسوئی با سیاست های حکومت می نشاند!

سیاست تبلیغاتی و منبری جمهوری اسلامی آلوده به انواع این تحریف ها و اصطلاحات است و مردم از آن خسته شده و آن را طرد کرده اند و به همین دلیل مطبوعاتی که می خواهند استقلال رسانه ای خود را در برابر سیاست تبلیغاتی حکومت حفظ کنند باید در پی چاره ای باشند. این که صدا و سیما در این زمینه پیشتاز است، دلیل آن نمی تواند بشود که مطبوعات نیمه مستقل داخلی هم دنباله رو آن باشند. ما نمی گوئیم مثلا کیهان که مملو ازاین تحریف ها و اصطلاح من درآوردی حکومتی است با برخی رسانه های نیمه مستقل و طبعا زیر فشار و کنترل حکومتی، یکسان اند، اما بهرحال فاصله گیری از سیاست تبلیغاتی جمهوری اسلامی و پافشاری بر استقلال رسانه ای، هر اندازه بیشتر شود، به همان اندازه اعتماد مردم به اخبار و گزارش ها و ترجمه های مندرج در آنها می تواند بیشتر شود.

پیک نت 21 مرداد

 
 

اشتراک گذاری: