سعید حجاریان:

بسوی خاتمه حصر احزاب

بخش هائی از تازه ترین مصاحبه سعید حجاریان با روزنامه نوروز:

مادامی که احزاب در کشور نتوانند آزادانه فعالیت داشته باشند و در انتخابات شرکت کنند، نمی‏توانیم وزن احزاب را تعیین کنیم. به هر حال، شما در کشور موضوعی به نام «نظارت استصوابی» دارید که مانع از تعیین وزن واقعی احزاب است. در کنار این، در کشور برخی احزاب (به‏ ویژه احزاب راست) رانت‏هایی دارند که همچون استفاده از دوپینگ سیاسی است. مانند رانت صداوسیما، نهادهای شبه‏ نظامی و رانت‏های دولتی. مثلا سهم اصلاح‏ طلبان از صداوسیما چقدر است و سهم راستگرایان چقدر؟ اصلاح ‏طلبان را فقط برای اعترافات به صداوسیما می‏برند؛ اما نیروهای راست همیشه تریبون را در اختیار دارند. بنابراین، نمی‏توان گفت که آنچه در صحنه سیاسی از قدرت یک حزب بروز می‏یابد، قدرت واقعی آن است یا نه.

البته شخصیت‏ها هنوز هم در ایران جاذبه دارند. فرضا اگر همه احزاب و فعالان عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات با هم در یک طرف جمع شوند و آقای خاتمی در طرف دیگر؛ مردم به سمت آقای خاتمی خواهند رفت. چرا که مردم ایشان را می‏شناسند و نه شورای هماهنگی را. به همین خاطر، مردم عادی منتظر هستند ببینند خاتمی چه می‏گوید. این واقعیت قابل انکار نیست. اما درعین‏ حال، می‏شود کاری کرد که کاریزمای شخصیت‏هایی همچون آقای خاتمی با اقداماتی آگاهانه، با دقت و درایت به احزاب منتقل شود. این یک ضرورت سیاسی است. چرا که افراد همیشه باقی نیستند. شما می‏ بینید که مرحوم مصدق پس از محاکمه و تبعید به احمدآباد تلاش کرد کاریزمای خود را به جوانان جبهه ملی منتقل کند و حتی در این راه، پیران استخوان‏دار جبهه ملی را از خود رنجاند. چرا که نگاه او به آینده بود و آینده را هم متعلق به جوانان می‏دانست و جوانان اهل سازماندهی قوی‏تر بودند؛ اما پیران بیشتر گرایش‏های گعده‏ ای داشتند. در میان اصلاح‏ طلبان هم شاید بتوان این انتقال طبیعی از شخصیت‏های کاریزماتیک به احزاب را شکل داد. چرا که ما به کادر، دیسیپلین و سازماندهی نیاز داریم. ظرف انباشت تجربه سیاسی حزب است و نه ذهن؛ نهاد است و نه شخص.

- برای اتحاد میان احزاب و تشکیل جبهه- ما نمونه مناسبی چون کنگره ملی افریقا (African National Congress) پس از سقوط رژیم آپارتاید را داریم که بازوی اجرایی هم داشت. ما در آنجا ایده کاملی را شاهد بودیم.

به نظرم، الگوی جبهه ملی هم مناسب است. به هر حال، ایده ‏ای بود که مدتی کار کرد. اما باز برمی‏گردم به همان حرف اول. می‏توان راه‏های مختلفی را رفت؛ اما هیچ چیز جای حزب را نمی‏ گیرد. باید موانع پیش‏روی فعالیت احزاب را برداشت. احزاب را باید از حصر نجات داد. مشکل کنونی، حصر احزاب است.

پیک نت  31  شهریور