|
جمعه شب (15 جولای) در واپسین لحظات غروب آفتاب پل های اتصالی
بین دو بخش اروپایی - آسیایی در استانبول توسط برخی قوای ارتش
بسته شد و در حوالی ساعت 10 شب اخبار مربوط به کودتا در سطح
کشور پخش شد. در همان دقایق اولیه یکی از وکلای حزب عدالت-
توسعه از شهر "آفیون" به نام "علی اوزکایا" در پیامی از تویئتر
اعلام داشت که این حرکت کودتایی از جانب "گروه تروریستی فتح
الله گولن" ترتیب داده شده است. فردی که اکنون در امریکا ساکن
است و رقیبی است که اردوغان بیش از همه از او بیم دارد زیرا در
پناه کاخ سفید است!
فتح الله گولن پس از افشاگری های پرونده رشوه و فساد مالی
اردوغان و نزدیکانش در 17 دسامبر 2013 که رضا ضراب از مهره
های اصلی اش بود، از جانب اردوغان به عنوان سرکرده یک جریان
تروریست موسوم به "جریان موازی" معرفی شد. این جریان هم اکنون
قانونا همچون پ ک ک در لیست تروریسم اردوغان قرار دارد.
"کودتای" جمعه شب نزدیک به 200 کشته و 1400 زخمی بر جا گذاشت و
در پی شکست آن، صدها ارتشی و دادستان و دادیار و قاضی دستگیر
شدند و این دستگیری ها همچنان ادامه دارد. ظاهرا آنچه که به
عنوان کودتای فتح الله گولن معرفی شد عملا مبدل به کودتای
اردوغان گشته!
از ماه ها پیش صحبت از احتمال یک کودتا علیه اردوغان خصوصا در
برخی گزارشات در داخل و خارج مطرح بود. برخی مخالفان اردوغان
کودتا را "تنها" راه سرنگونی او میدانند. با آگاهی از همین
مسئله است که اردوغان یگان های نیروی پلیس و انتظامی را زیر پر
و بال خود گرفته و به نیروئی در برابر ارتش در شهرها تبدیل
کرده است.
در کودتا جمعه شب همین نیرو نقش اساسی را در برابر اقدام ارتشی
ها بازی کرد نه آنگونه که رسانه ها میگویند و می نویسند
"مردم". نیروهای انتظامی پلیس در مقابل "کودتاچی های" ارتش
قرار گرفت و از دو طرف کشته ها به جا ماند. عده ای از مردم نیز
این وسط کشته شدند. اردوغان از لحظه شکست کودتا و ظاهر شدن
دوباره اش در صحنه، بی وقفه انگشت اتهام کودتا را به سمت فتح
الله گولن بلند می کند که تلویحا یعنی حمایت محافلی در امریکا
از وی و اقدام کودتائی جمعه شب.
این درحالی است که فتح الله گولن در پیامی مخالفتش با این حرکت
"کودتایی" را اعلام کرد. اقدام جمعه شب نظامیان بیشتر شبیه یک
حرکت تروریستی بود تا یک کودتای نظامی.
اردوغان پس از عذرخواهی از روسیه پیش بینی برخی مخالفت های
نظامی را کرده بود و در اولین واکنش های مسکو نسبت به کودتا
نیز همین نکته مطرح شد. این که نظامیان مخالف گسترش رابطه
ترکیه و روسیه دست به اقدام کودتائی زدند.
این که کودتا ساختگی بود، بیشتر به شایعه شبیه است تا به
واقعیت اما چه شایعه باشد و چه شایعه نباشد، کودتا موجب تقویت
موقعیت اردوغان در ترکیه شد و از این نظر کودتا به نفع اردوغان
تمام شد.
ترکیه در تاریخ های 27 ماه مه 1960 ، 12 مارس 1971 و 12
سپتامبر 1980 شاهد سه کودتای نظامی بود. هر سه کودتا یک وجه
مشترک داشت. هر سه در روز جمعه اتفاق افتاد. "تصادفا" حادثه
"کودتایی" 15 جولای نیز در یک جمعه بوقوع پیوست. ولی با یک
تفاوت بسیار مهم. این حرکت نظامی در پاسی از شب آغاز شد! بگونه
ای که ساعات کاری نباشد و بانک ها و خصوصا بورس استانبول بسته
باشد. بازار بورس استانبول در سال 1983 تاسیس شد. بنابراین سه
کودتای سال های 60 و 71 و 80 نمی توانست نتیجه ای آنچنان
ویرانگر بر ساختار اقتصادی کشور داشته باشد. در حالیکه وقوع
چنین حادثه ای در ساعات کاری در 15 جولای بی هیچ تردید اقتصاد
کشور را متلاشی و شاخص بازار بورس استانبول از 83 هزار لیر به
حداقل ترین مرز ممکنه سقوط و در مقابل قیمت دلار به حداکثر
ممکنه صعود می کرد. در این صورت حتی طرفداران اردوغان نه
الله اکبر گویان جهت حمایت از وی، بلکه بی شک با قمه و ساطور
جهت غارت به خیابان ها و میادین شهرها سرازیر می شدند.
شاید به جای درک علل و کشف دلایل و انگیزه های "کودتای" 15
جولای بهتر باشد
1- به روش اجرایش
2- بر پیامد ها و نتایجش متمرکز شد.
هر چند روش کودتایی در تناقض با دمکراسی است ولی با توجه به
اعتبار ارتش در ترکیه، کودتا نیاز به نوعی حمایت مردمی نیز
دارد. قانون اساسی 1971 پیشروترین و دمکراتیک ترین قانون اساسی
تاریخ معاصر ترکیه بود و کودتای 1980 به نوعی در راستای برچیدن
این قانون اساسی بود . با این حال موفقیت کودتای 1980 نیز بر
اساس موافقت 95 درصدی مردم در همه پرسی قانون اساسی بود.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 27 تیر |
