|
معروف ترین نشریه طنز سیاسی در سالهای پیش از کودتای 28 مرداد
"چلنگر" نام داشت که هفته ای سه بار، در قطع روزنامه منتشر می
شد. سردبیر و مدیر مسئول این نشریه "محمد علی افراشته" بود که
خود هم شاعر بود و هم نمایشنامه نویس. اشعار طنز او در تاریخ
مطبوعات ایران بی نظیر است و بسیاری از شعرهای دوران پیش از
انقلاب و پس از انقلاب که طنز پرداز شده اند، به نوعی متاثر از
سبک شعر محمدعلی افراشته در نشریه "چلنگر" بوده اند. از جمله
هادی خرسندی که از پیش و پس از انقلاب شعر طنز می گوید و "عالی
پیام" که در سالهای اخیر شعر طنزش میان مردم گل انداخته است.
محمدعلی افراشته، خود در باره نام نشریه اش نوشته است: روزی که
این نشریه را آماده انتشار کردم رفتم به کافه فردوسی که
میعادگاه روشنفکران آن روزگار بود. خیلی از روشنفکرها با دیدن
نشریه و شعرهائی که در آن منتشر کرده بودم پوزخند زدند و آن را
نپسندیدند. شعرها برای مردم کوچه و بازار و به زبان آنها بود.
صادق هدایت رسید و به من گفت: اینها را ولشان کن. کار خودت را
بکن. اسم نشریه ات را هم بگذار "چلنگر". همین کار را کردم و
"چلنگر" شد پر فروش ترین نشریه در میان مردم کوچه و بازار.
این نمونه ای از اشعار افراشته است که در نشریه چلنگر در سال
1331 منتشر شد:
تخته کن افراشته مغازه را
این ادا اطوارهای تازه را
تازگی شاعر شدستی نم نمک
چیزکی می سازی اما کم نمک
از تو بعد از بیست سال آزگار
بیش از اینها داشتیمان انتظار
کارخانه چی از اشعارت ملول
تاجر از این بمب پر دارت ملول
در تمام کارخانه کارگر
خستگی را می کند با شعرت در
بدتر از سیل ملخ؛ اشعار تو
هست عزرائیل ما؛ گفتار تو
تخم غوغای غریبی کاشتی
جای یک سانت آشتی نگذاشتی
می روم پیش وزیر داخله
می نمایم سخت از دستت گله
می فرستد گوشه زندان ترا
می کند تبعید آبادان ترا
ایکه غزلقورت بادت حنجره
ای الهی پرت شی از پنجره
بی سرو بی پا کجا، اعیان کجا؟
برزگر لختی کجا و خان کجا؟
کارگر از بی غذائی مرد؟ مرد
برزگر از بی دوائی مرد؟ مرد
بانک ملی برده سر بر کهکشان
حالا خبرگزاری ایرنا گزارشی تهیه و منتشر کرده است درباره شغل
"چلنگر"ی در ایران که منسوخ شده است. چلنگر ها داس کشاورزان را
تیز می کردند. کلنگ و تیشه بنائی را صاف و صوف کرده و تیر می
کردند. نعل اسب را در کوره صاف می کردند تا به پای اسب ها
کوبیده شود.
و همه اینها یعنی نوعی آهنگری محلی میخ طویله، میخ سرکج، داس،
انبر، سیخ، سه پایه، منقل، نعل اسب و جوالدوز می ساختند
.
کوره ای مقابلشان بود و آهن را در آن نرم می کردند و زیر چکش
می کوبیدند تا آن شود که می خواستند بشود.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 18 خرداد |
