تظاهرات اعتراضی در روسیه پس از انتخابات مجلس دوما که میتینگ
پر
جمعیت شنبه در میدان "بالوتنایا" در مسکو نقطه اوج آن بود،
نشان داد که نه حاشیه نشینان سیاسی بلکه دهها هزار جوان
سوالاتی از حکومت دارند. هدف
آنها
تغییر حکومت نبود، بلکه می خواهند صدای آنها را بشنوند. به این
نیرو نمی توان بی اعتنا بود.
حکومت و اپوزیسیون توانستند رفتار مسالمت آمیز با هم داشته
باشند. ملایم بودن سخنرانی ها و خشن نبودن واکنش پلیس نسبت به
تظاهر کنندگان در اکثریت نواحی کشور حاکی از این امر است.
اکنون مهم ترین مساله برای هیئت حاکمه روسیه پیشبرد گفتگوی
سیاسی ثمربخش با جامعه است.
تظاهرات روز شنبه درمیدان بالوتنایا درمسکو که به گفته پلیس
25هزارنفر و به گفته سازمان دهندگان بیش از یکصد هزار نفر در
آن شرکت کردند، پرجمعیت ترین تظاهرات اپوزیسیون از زمان به
قدرت رسیدن ولادیمیر پوتین در سال 2000 میلادی بود. این
تظاهرات پایان بخش سلسله تظاهرات اعتراضی آغاز شده در مسکو در
روز دوشنبه بود که سپس به دیگر شهر های روسیه سرایت کرد.
برخلاف تظاهرات قبلی که اپوزیسیون پلیس را به خشونت بیش از حد
متهم می کرد، تظاهرات کنندگان در میدان بالوتنایا در پایان این
تظاهرات با کف زدن ها رضایت خود از رفتار با نزاکت ماموران
پلیس را ابراز نمودند.
مطالبه اصلی معترضان که اعضای تمام احزاب سیاسی معترض را متحد
کرد، تجدید نظر در نتایج انتخابات بود. بر اساس نتایج رسمی
انتخابات "روسیه واحد" 49.32 در صد، حزب کمونیست 19.19 در صد،
"روسیه عادل" 13.24 در صد، حزب لیبرال - دمکرات 11.67 در صد،
"میهن پرستان روسیه" 0.97 در صد، حزب "یابلوکو" 3.3 در صد و
"امر حق" 0.6 در صد آرا انتخاباتی را بدست آوردند. اپوزیسیون
از جمله اپوزیسیون پارلمانی معتقد است نتایج رسمی انتخابات
جعلی بوده و در روز رای گیری انبوهی از تخلفات از جمله ریختن
رای های اضافی به صندوق ها و اخراچ ناظران از شعب اخذ رای رخ
داده است.
برای نخستین بار اعتراضات دسته جمعی مردم نه از طریق ساختارهای
سیاسی سنتی بلکه بر اساس شبکه های اجتماعی هماهنگ شد که در
آنها شهروندان بطور مستقل سازمان یافته و درباره چگونگی ابراز
نارضایتی خود بر سر نتایج انتخابات به توافق رسیدند. این
واقعیت و همچنین نگاهی ساده به طیف شرکت کنندگان در تظاهرات
مسکو نشان داد که بیشتر معترضان دیگر مثل سابق بازنشستگان و
افراد کم درآمد نیستند، بلکه تحصیل کردگان و اقشار متوسط در آن
حضورداشتند.
مطالبه اصلی در تظاهرات یا لغو انتخابات و برگزاری انتخابات
دوباره یا باز شماری آرا در تمام شعب اخذ رای بود که در آنجا
تخلفات رخ داده است. تظاهر کنندگان همچنین خواستار برکناری
"ولادیمیر چوروف" رییس کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه شدند.
تظاهرات اعتراضی روز شنبه اولین تظاهرات طی سالهای اخیر بود که
اعضای سازمان های سیاسی دارای دیدگاه های گوناگون در یک جا گرد
آمدند. این را می توان پیروزی دانست اما مساله دشوار رسیدن به
سازش و ایجاد کارپایه متحد سیاسی در گفتگو با حکومت است. از
سوی دیگر خطر تفرقه احزاب و از بین رفتن خودآگاهی کنونی جامعه
است.
آمادگی برای شنیدن حرف جامعه، ضعف حکومت نیست بلکه قدرت آن
است.
درست ترین واکنش مقامات نسبت به تظاهرات بی اعتنایی به
نارضایتی عمومی نیست، بلکه رسیدگی به شکایت ناراضیان در رابطه
با نتایج انتخابات است. این امر امکان خواهد داد شدت اعتراضات
فروکش کرده و مشروعیت نهاد های قوه مقننه تقویت شود.
حکومت هنوز وارد گفتگوئی جدی با اپوزیسیون نشده و همچنان در پی
مقابله با تظاهرات خیابانی است. از جمله در جریان تظاهرات
بدون مجوز روزهای اخیر در مسکو حدود 600 نفر و در سن پترزبورگ
حدود 550 نفر بازداشت شدند. دها نفر نیز در دیگر شهرهای روسیه
بازداشت شدند. البته در تظاهرات شنبه حکومت آمادگی خود را برای
دوری از سرکوب شهروندان را به نمایش گذاشت. مقامات شهری درمسکو
با برگزاری تظاهرات اعتراضی موافقت کرده و با سازماندهی این
تظاهرات در میدان بالوتنایا واقع در مرکز پایتخت مساعدت کردند
و حتی یک تظاهر کننده در مسکو بازداشت نشد واز میان دهها
هزارمعترض در سراسر روسیه فقط نزدیک صد نفر بازداشت شدند. پلیس
فقط در شهر سن پترزبورگ خشن رفتار کرد و حدود 30 تظاهر کننده
را بازداشت کرد.
خبرگزاری«ریا
نووستی» روسیه، 20 آذر
پیک نت 21 آذر |