انتشار متنی بعنوان مصاحبه دکتر ابراهیم یزدی دبیرکل نهضت آزادی ایران، از سوی خبرگزاری حکومتی "ایرنا" و سپس تکذیب چنین مصاحبه ای از جانب خانواده دکتر یزدی، به گمانه زنی هائی درباره این ماجرا ختم شده است. از جمله این که چرا دکتر یزدی خود این مصاحبه را تکذیب نکرده و یا این که از درون این متن، اگر سخنان دکتر یزدی باشد روی چه نکاتی می توان متمرکز شد؟ عده ای نیز اعتقاد دارند که نباید این مصاحبه در سایت های خبری غیر وابسته به حکومت منتشر می شد!

با نظر آخر موافق نیستیم، گرچه با پوشش وسیع دادن به آن نیز مخالفیم. یعنی این متن اگر صرفا بصورت خبر باید منتشر می شد، حد پوشش آن همان بود که پیک نت در ستون اخبار خود و در کنار خبرهای پراکنده و کمتر با اهمیت و با عنوان کوچک منتشر می کند، که چنین نیز شد. حالت دوم، انتشار این متن همراه با تفسیر و توجه دادن به برخی نکات مندرج در آن و همچنین انگیزه انتشار آن است. یعنی همان کاری که ما سعی می کنیم در این شماره پیک نت به آن بپردازیم.

1- دکتر یزدی ماهها در اسارت بازجوهای سپاه و وزارت اطلاعات دولت کودتا بوده و طبیعی است که از او با چلوکباب و چای قند پهلو پذیرائی نکرده و او را به حال خود نگذاشته اند. شک نیست که دهها ساعت او را زیر بازجوئی های توام با شکنجه سفید، شب و نیمه شب و با صحنه آرائی ها و خبرسازی های کیهان ویژه زندان و بازجویان برده اند. از درون این بازجوئی های طولانی، خواه نا خواه می توان جملاتی را از مقدمه و موخره جدا کرده و مانند یک لحاف چهل تکه به هم دوخت و منتشر کرد. کاری که با بسیاری از فعالان سیاسی چپ و ملی و ملی مذهبی و مذهبی و حکومتی و حاشیه حکومتی تا کنون شده و در برنامه های مختلف امنیتی از صدا و سیما پخش شده و یا زینت بخش صفحات کیهان حسین شریعتمداری شده است.

2- تهیه این متن توسط بازجوها و تائید آن توسط ستاد کودتا و انتشار آن توسط خبرگزاری ایرنا، علاوه بر همه رسوائی ها، خود یک رسوائی برای خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی بود و نشان داد که "ایرنا" خبرگزاری نیست، بلکه شاخه ای از روزنامه کیهان است و اندک اعتباری برای اخبار و مطالب آن نمی توان قائل شد. شاید بندرت در جهان بتوان کشوری را پیدا کرد که باخبرگزاری رسمی خود چنین کرده و آن را تبدیل به بولتن بازجوها و امنیتی ها کرده باشد. حتی خبرگزاری "پارس" در دوران شاه نیز تا این حد در ورطه بی اعتباری سقوط نکرده بود.

3- اما، تکه هائی که از این لحاف چهل تکه می توان جدا کرده و روی آن متمرکز شد، نکاتی است که در زیر می آوریم. این نکات نشان میدهد که دکتر یزدی در بدترین شرایط بازجوئی و زندان نیز با زیرکی تمام مطالبی را مطرح کرده که هم حاصل تجربه و شناخت 32 ساله او از حاکمیت و مناسبات گذشته پیش از انقلاب است و هم بیان غیر مستقیم و توام با اشاره به ریشه کودتای 22 خرداد است.

دکتر یزدی در بازجوئی های خود بدرستی اشاره به اختلافات عمیق میرحسین موسوی و علی خامنه ای کرده است. او تاکید می کند که اگر میرحسین موسوی رئیس جمهور میشد، بدلیل اختلافات عمیقی که با رهبر داشت، کار خیلی بالا می گرفت. (نقل به مضمون)

میرحسین موسوی رای مردم را داشت و خامنه ای نیروی نظامی و امنیتی و انتظامی و چماقدار را. این دو نیرو در انتخابات 22 خرداد در برابر هم قرار گرفتند و کودتا از درون آن بیرون آمد. یزدی همین رامی خواهد بگوید. کافی است شرایط او در زندان و در زیر بازجوئی را مجسم کنیم تا بپذیریم که با چه زیرکی اشاره به نکته گرهی رویدادهای دو سال اخبر کرده است! آقای خامنه ای و تمام مخالفان سر سخت میرحسین موسوی دست به دست هم دادند و دست به کودتائی زدند که حاصل آن کمتر از کشاکش میان میرحسین موسوی رئیس جمهور و خامنه ای رهبر نشد. میرحسین موسوی اکنون با رای مردم در حبس خانگی است و آقای خامنه ای متکی به قدرت نظامی و امنیتی در کاخ ولایت، اما در کشور سنگ روی سنگ بند نیست، چنان که حاکمیت با در گذشت پدر موسوی هم چهارستون بدنش می لرزد. یزدی می خواهد بگوید، اگر موسوی رئیس جمهوری شده بود، وضع همان می شد که اکنون در حصر خانگی هست!

دکتر یزدی، با احترام اشاره به سالهای نخست وزیری موسوی می کند و می افزاید که با نظرات اقتصادی او موافق نبود زیرا وی طرفدار کنترل دولتی اقتصاد بود. این نکته پنهانی نیست. نه نظرات موسوی در آن سالها پنهان است و نه نظرات نهضت آزادی که در آن زمان مهندس بازرگان رهبری آن را داشت پنهان است. بنابراین، دکتر یزدی رازی را فاش نکرده، درعین حال که موسوی خود نیز از پیش از انتخابات اعلام کرد که آن نظرات مربوط به سالهای جنگ و ضرورت های آن بود و اکنون با نگاهی دیگر اقتصاد ایران را باید سازمان داد و از بخش خصوصی حمایت کرد. درعین حال که از سپاهی کردن اقتصاد ایران مخالفت کرد و خامنه ای در دیدار با کابینه جدید احمدی نژاد به همین مسئله اشاره کرد و بدون اسم بردن از موسوی گفت: کسانی که در گذشته نظرات دیگری داشتند حالا از آن نظرات عدول کرده اند. منظور خامنه ای آن بود که حالا ایشان – خامنه ای- بر خلاف دهه اول جمهوری اسلامی طرفدار اقتصاد دولتی – البته منظورش اقتصاد نظامی و سپاهی است- شده است!

با این نگاه و با موشکافی و درک شرایطی که به آن اشاره کردیم، متنی را که بعنوان مصاحبه دکتر یزدی منتشر شده می توان بارها خواند، زهرپاشی های بازجوها را پس زد و آنچه را که باید دریافت، دریافت کرد!